2025 Yılı Üretimi Yeni Rekor Seviyeye Çıkarılırken Küresel Buğday Görünümü Güçleniyor

Küresel buğday beklentileri iyileşmeye devam ediyor. Tarım Piyasası Bilgi Sistemi (AMIS), 2025 dünya üretiminin yeni bir rekor seviyeye yükseltildiğini bildirdi. Kanada, Avrupa Birliği, Kazakistan, Rusya Federasyonu ve Ukrayna'dan beklenen üretim artışları, Birleşik Krallık'taki düşüşü fazlasıyla telafi etti. Sonuç olarak, birkaç önemli üretim bölgesindeki güçlü üretim sayesinde, 2026 sonunda küresel buğday stoklarının daha yüksek olacağı tahmin ediliyor.

2025/26 için genel tüketim tahmini, esas olarak Rusya Federasyonu'nda yem kullanımının azalacağı öngörüsü nedeniyle hafifçe düşürülmüş olsa da, gıda, yem ve endüstriyel sektörlerdeki istikrarlı talebi yansıtarak 2024/25 seviyesinin üzerinde kalmaya devam ediyor. Öte yandan, AMIS'in belirttiği üzere, Rusya Federasyonu ve Ukrayna'dan beklenen ihracat artışları Brezilya ve Birleşik Krallık için öngörülen düşüşleri dengelediği için, 2025/26 (Temmuz/Haziran) için küresel buğday ticareti tahminlerinde geçen aya göre çok az değişiklik görülmektedir.

Önemli Bölgelerde Karışık Ancak Genel Olarak Olumlu Mahsul Koşulları

Güney yarımkürede hasat, çoğunlukla elverişli koşullar altında başlamaktadır. Kuzey yarımkürede kış buğdayı ekimi ilerlemektedir, ancak bazı bölgelerde önemli zorluklar yaşanmaktadır.

Avrupa Birliği genelinde ekim devam etmektedir, ancak güney Avrupa'nın bazı bölgelerinde, özellikle Bulgaristan ve Romanya'da, devam eden şiddetli yağışlar nedeniyle gecikmeler yaşanmaktadır. Rusya Federasyonu'nda son yağışlar toprak nemini ve erken mahsul gelişimini iyileştirmiştir, ancak genel ilerleme mevsimsel ortalamanın gerisinde kalmaya devam etmektedir. Ukrayna, son yağışların güney ve doğu bölgelerindeki uzun süreli kuraklık endişelerini hafifletmesiyle ekim koşullarının iyileştiğini bildiriyor.

Kazakistan, bahar buğdayı hasadını tamamlamak üzereyken, aynı zamanda kış buğdayı ekimine de başlamıştır. Çin'de, şiddetli yağışlar ve sonbahar mahsullerinin hasadının gecikmesi, Kuzey Çin Ovası'nda kış buğdayı ekimini yavaşlatmıştır. Amerika Birleşik Devletleri, Pasifik Kuzeybatı ve doğu Orta Batı'nın bazı bölgelerinde kuraklık devam etmesine rağmen, genel olarak elverişli ekim koşulları olduğunu bildiriyor. Kanada'da kış buğdayı ekimi planlandığı gibi ilerliyor.

Güney yarımkürede, Avustralya zıt koşullarda hasada başladı: Güneydoğu bölgeleri kuraklıkla mücadele ederken, Batı Avustralya olağanüstü yetiştirme koşullarına sahip. Arjantin'de de hasat, buğday tarlalarının çoğunun iyi geliştiği kuzey bölgelerde başladı.

Politika Gelişmeleri Piyasa Görünümünü Şekillendiriyor

Büyük buğday üreticisi ülkelerdeki son politika kararları da küresel görünümü etkiliyor. Hindistan Ekonomi İşleri Kabine Komitesi, 2026/27 rabi mahsulleri için daha yüksek Asgari Destek Fiyatları onaylayarak buğday destek fiyatını 100 kg başına 2.425 INR'den (274 ABD doları/ton) 2.585 INR'ye (292 ABD doları/ton) yükseltti. Bu ayarlamanın çiftçi gelirini desteklemesi ve ekim teşviklerini sürdürmesi bekleniyor.

Kazakistan'da, hükümetin 2026 yılında buğday ihracatı nakliyesini sübvanse etmek için 30 milyar KZT (55,8 milyon ABD doları) ayırmayı planlaması, ülkenin küresel pazarlardaki rekabet gücünü artırabilir. Bu arada, Rusya Federasyonu Kazakistan'a uyguladığı buğday ithalat yasağını kaldırarak, Kazakistan'ın ulusal bitki karantina otoritesinin yeni bitki sağlığı garantileri kapsamında ithalat yapılmasına izin verdi. Bu karar, 2024 sonundan bu yana uygulanan ve birkaç ay süren kısıtlamaların ardından geldi.

İyileşen üretim beklentileri, değişen hava koşulları ve önemli politika değişikliklerinin birleşimi, 2025/26 sezonu ilerledikçe küresel buğday piyasasının dinamiklerini şekillendirmeye devam edecek.